(Foto: Museum de Fundatie Zwolle en Heino/Wijhe)
Het museum betaalt de huidige marktwaarde van een schilderij van Bernardo Strozzi, Christus en de Samaritaanse vrouw bij de bron (1635), aan de erfgenamen van ondernemer en kunstverzamelaar Richard Semmel, waarmee het museum zich met recht eigenaar van het schilderij mag noemen. De overeenkomst vernietigt een afgewezen verzoek tot restitutie uit 2013 en is in lijn met het recente advies van de Commissie Kohnstamm. Opvallend genoeg vond onderhandeling plaats buiten de Restitutiecommissie om, en nog voordat het Rapport van de Commissie Kohnstamm door de regering werd overgenomen.
De Restitutiecommissie erkende in 2013 dat Semmel in 1933 weliswaar gedwongen was geweest het schilderij te verkopen, maar wees het verzoek in een belangenafweging af, omdat het belang voor het museum groter zou zijn dan voor de erfgenamen.
Met de schikking geeft het museum aan te handelen naar het op 7 december 2020 gepubliceerde, en inmiddels door de Minister erkende, adviesrapport van de commissie Kohnstamm en de Washington Principles (de internationale richtlijnen voor nazi-roofkunst). De Minister wordt daarin geadviseerd afstand te doen van de belangenafweging in het restitutiebeleid. Wel kan een museum een beroep doen op verwerving te goeder trouw met als gevolg dat, naast restitutie, ook naar bemiddelende oplossingen dient te worden gekeken. In dit bemiddelingsproces kan de belangenafweging een rol blijven spelen, aldus de Commissie Kohnstamm. Daarmee bestaat nog steeds het risico dat het museaal belang wordt meegewogen bij beoordeling van claims.
De Minister heeft aangegeven dat de Nederlandse Staat nooit een beroep zal doen op verwerving te goeder trouw. Private musea, zoals Museum De Fundatie, hoeven daar geen gehoor aan te geven. Echter, nu partijen hun verzoek niet opnieuw hebben voorgelegd aan de Restitutiecommissie blijft een oordeel van de Restitutiecommissie uit. Het schilderij blijft in de collectie van Museum de Fundatie en de erfgenamen erkennen voortaan de eigendomsrechten van het museum.
Bergh Stoop & Sanders is gespecialiseerd in het (internationale) kunstrecht en heeft een vooraanstaande restitutiepraktijk. Voor vragen, over bijvoorbeeld de restitutie van roofkunst, neem contact op met Gert-Jan van den Bergh
Lees het persbericht van Museum de Fundatie hier